دایره العمارف روانشناسی

مکانیسم های دفاعی                                                                                                        Defensive Mechanism

در نظزیه ی روان تحلیلی که توسط زیگموند فروید بیان شده است فرض می شود که ساختار شخصیت از سه عنصر نهاد(Id)، خود (Ego) و فراخود (Super Ego) تشکیل شده است. نهاد بخش غریزی شخصیت است و تمایل به کسب لذت دارد.. این بخش از شخصیت از هنگام تولد وجود دارد و بخش های خود و سوپر ایگو بعد از رشد نهاد (Id)بوجود می آیند. بخش خود (Ego)شخصیت بخش عقلانی شخصیت است و تلاش می کند خواسته ها و نیازهای نهاد از طریق درست و با توجه به شرایط و موقعیت های اجتماعی ارضا شود . بخش فرا خود (Super Ego) بخش اخلاقی شخصیت است هدف از عملکرد این بخش از شخصیت آن است که با بخش نهاد شخصیت به صورت مناسبی مبارزه گردد و جلو خواسته های آن گرفته شود. فروید اعتقاد  دارد که سه بخش شخصیت باید در حالت تعادل با یکدیگر باشند. روان تحلیل گرایان اعتقاد دارند مکانیسم های دفاعی بخشی از وسایل دفاعی خود (Ego) می باشند که برای مقابله با اضطراب بکار می روند. این مکانیسم ها به صورت ناهشیار هستند و سطح اضطراب را کاهش می دهند. استفاده از مکانیسمهای دفاعی  اگر بدر حد بالایی  باشد مخرب بوده و سبب دور شدن شخص از واقعیتها می شود.

امروره بیشتر از سی نوع مکانیسم دفاعی شناسایی شده است . برخی از مکانیسم ها ی دفاعی رشد نیافته یا نارس می باشند. استفاده از این مکانیسم ها با دور شدن زیاد از واقعیت ها همراه می باشد. یکی از این نوع مکانیسمها ی دفاعی مکانیسم دفاعی انکار می باشد. در مکانیسم دفاعی انکار شخص وقوع رویدادهای ناخوشایند را منکر می شود . یکی دیگر از مکانیسم های دفاعی نارس مکانیسم تبدیل نمودن ( Conversion) می باشد. در این نوع مکانیسم حالت تعارض های درونی تبدیل به یک سلسله علایم ناراحت کننده جسمانی می گردد. 

سرکوبی مهمترین مکانیسم دفاعی رشد نیافته است. در این نوع مکانیسم دفاعی شخص به صورت ناخودآگاه رویدادهای ناخوشایند را از سطح هشیاری خود خارج می کند. ازجمله دیگر مکانیسم های دفاعی رشد نیافته مکانیسم دفاعی تحریف (Distortion) است . در این نوع مکانیسم دفاعی شخص به صورت ناخودآگاه حقایق را تحریف می کند و به کمک آن از شدت اضطراب خود می کاهد . در مقابل مکانیسم های دفاعی رشد نیافته مکانیسم های دفاعی رشد یافته قرار دارد . در این نوع مکانیسم ها ، واقعیتها به میزان کمتری تحریف می شود . از جمله ی این مکانیسم های دفاعی مکانیسم دفاعی تععید (Sublimation ) یا والایی است . در این نوع مکانیسم دفاعی تکانه های نامطلوب غریزی( مانند پرخاشگری ) تبدیل به حالتهای اجنماع پسند می شود .مثلا شخصی که احساس های ناخوشایند زیادی ( مانند حسادت ،نفرت و خشم ) دارد در یک مرکز خیریه مشغول بکار می شود. از دیگر مکانیسم های دفاعی رشد یافته مکانیسنهای دفاعی جبران (Compensation) و مزاح (Humor ) می باشد.در مقابل مکتنیسم های دفاعی رشد یافته و رشد نیافته مکانیسم های دفاعی نوروتیک قرار دارند مکانیسهای مکانیسم های دفاعی نوروتیک قرار دارند . از جمله ی این مکانیسم ها می توان به مکانیسم های دفاعی جابجایی (Displacement )وجسمانی نمودن (Somatiztion) اشاره نمود. 

نوشته شده توسط دکنر حسین لطفی نیا (متخصص روانشناسی بالینی)

استفاده در صورت ذکر  نام نویسنده و آدرس سایت بلامانع است.

7/5/ 95

آدرس دفتر روانشناسی دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی ):تبریز ،خیابان ،17شهریور جدید ، بالاتر از تقاطع خیابان طالقانی ، برج سینا ، طبقه ی هفتم

تلفن :04135559866و 09144015140

نظرات