انواع تکنیکهای درمان های شناختی – رفتاری (بخش اول)

 

درمانهای شناختی- رفتاری یکی از روان درمانیهای نسبتنا حدیدی است که امروزه برای درمان اختلالات و مشکلات روان شناختی به صورت گسترده ای توسط روان درمانگران مورد استفاده قرار می گیرند. به جرات می توان گفت آرئون بک(Aran Beck ) در رشد درمان های شناختی – رفتاری نقش اساسی داشته است و بعد از ابداع نوعی درمان شناختی- رفتاری توسط وی درمانهای شناختی -رفتاری جدیدتری که اصطلاحا به نام درمانهای موج سوم رفتاری نامیده می شوند بتدریج ابداع شدند. در درمانهای مختلف شناختی – رفتاری از بسیاری از تکنیکهای رفتاری و شناختی استفاده می شود و عامل مهم انتخاب این تکنیک ها نتایجی است که از مراحل مختلف ارزیابی در این نوع روان درمانیها بدست می آید است . در این سلسله مقالات قصد دارم انواع مختلف تکنیکهایی که  در درمان شناختی -رفتاری از آنها استفاده می شود را توضیح دهم و در بخش اول این سلسله مقالات توضیحاتی در مورد یک نوع تکنیک رفتاری به نام تکنیک توقف فکر (Thought stopping technique )را توضیح خواهم داد

تکنیک توقف فکر (Thought stopping technique )

یکی از تکنیکهای رفتاری که در درمانهای مختلف شناختی – رفتاری بخصوص درمان شناختی -رفتاری کلاسیک که توسط آرئون بک ابداع شده است برای مقابله با برخی از اختلالات و مشکلات روان شناختی استفاده می شود تکنیک توقف فکر( Thought stopping technique ) است. نظریه پردازان شناختی- رفتاری اعتقاد دارند استفاده از تکنیک توقف فکر می تواند وسیله ای باشد که به کمک آن بیماران مبتلا به اختلال وسواسی- اجباری و یا مبتلایان به برخی از اختلالات اضطرابی می تواند روند یا جریان افکار اضطراب آور را قطع نمایند . عمده ترین کاربرد تکنیک توقف فکر در درمان اختلال وسواسی – احباری  و برخی از اختلالات اضطرابی می باشد. نحوه ی استفاده از تکنیک رفتاری توقف فکر به این صورت می باشد که ابتدا درمانگر شناختی- رفتاری و مراجع بر سر بررسی افکار ی که به ذهن مراجع می آید و یا تصاویر یا تکانه های (Urges) که مراجع آنها را تجربه می نماید توافق می نمایند . سپس مراجع بر روی صندلی راحتی می نشیند و چشمان خود را می بندد و در حالی که در چینن وضعیتی قرار گرفته است سعی می کند که آن افکار ، تکانه ها و یا تصاویر را به ذهنش بیاورد . زمانی که این افکار ، تکانه ها یا تصاویر در ذهن مراجع به صورت کاملی جریان یافته اند بنابر درخواست درمانگر شناختی- رفتاری وی با یکی از انگشتان خود به درمانگر اطلاع می دهد و زمانی که درمانگر از موضوع فوق را اطلاع یافت وی با صدای بلند واژه ی ایست ( Stop) را بیان می کند و در طول هر جلسه ی درمانی فرایند فوق دو یا سه بار تکرار می شود . درمانگر شناختی- رفتاری بعد از اتمام جلسه ی درمانی از مراجع می خواهد که این تکنیک را به عنوان نوعی تکلیف خانگی در خانه اش انجام دهد . بعد از آنکه این تکنیک در چند جلسه ی درمانی تمرین گردید درمانگر شناختی – رفتاری از مراجع می خواهد که در جلسات تمرین این تکنیک که در خانه انجام دهد و زمانی که افکار  ، تکانه ها و تصاویر اضطراب زا به ذهنش می آورد واژه ی ایست را به صورت درونی بیان نماید.

پابان بخش اول

نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی )

استفاده از مطالب این مقاله به شرط ذکر نام نویسنده و آدرس سایت بلامانع است

آدرس دفتر روانشناسی دکتر حسین لطفی نیا (متخصص روانشناسی بالینی) : تبریز، خیابان17 شهریور جدید، بالاترتقاطع از خیابان طالقانی،برج سینا، طبقه ی هفتم

تلفن:04135559866

1402/10/13

بازدیدها: 107