چند نکته در مورد ویژگیهای درمان های شناختی- رفتاری (بخش دوم)

در مطلب قبلی به هفت نکته در مورد ویژگیهای درمان های شناختی- رفتاری اشاره نمودم و در این مطلب هفت نکته ی دیگر را در مورد ویژگیهای درمان های شناختی- رفتاری را توضیح می دهم

هفت نکته ی دیگر در مورد ویژگیهای درمان های شناختی- رفتاری

8-درمانهای شناختی – رفتاری را می توان به دو نوع کلی به نامهای درمان شناختی- رفتاری کلاسیک و درمانهای شناختی- رفتاری موج سوم طبقه بندی نمود. درمان شناختی- رفتاری کلاسیک توسط آرئون بک و همکارانش ابداع شده است و درمانهای موج سوم شناختی – رفتاری بسیاری از تکنیکهای خود را از درمان شناختی- رفتاری کلاسیک گرفته اند .

9-در درمانهای شناختی – رفتاری به انجام تکالیف خانگی اهمیت زیادی داده می شود. در این نوع درمانها فرض بر آن است که انجام تکالیف خانگی به مراجعان کمک می نماید تا بتوانند آموزش هایی که در جلسات روان درمانی آموخته اند به طور موثر پیاده نمایند

10- یکی از مراحل مهم در اجرای درمانهای شناختی- رفتاری مرحله ارزیابی (Assessment) است . اگرچه در جلسات اول و دوم بیشتر وقت جلسه ی درمانی به اجرای مرحله ی ارزیابی اختصاص می یابد اما در تمام جلسات درمان مقداری از وقت جلسه ی درمان به اجرای مرحله ی ارزیابی اختصاص می یابد. اهداف عمده از اجرای مرحله ی ارزیابی بدست آوردن اطلاعات کافی برای اجرای مرحله ی ضابطه بندی موردی (Case formulation) و مرحله طرح ریزی درمان است . همچینن یکی از اهداف اجرای مرحله ی ارزیابی بدست آوردن اطلاعات در مورد میزان اثر گذاری تکنیک ها ی مختلف در جریان اجرای درمان شناختی – رفتاری است.

11- در اکثر درمانهای شناختی- رفتاری مراحل ضابطه بندی موردی و طرح ریزی درمان از مراحل اساسی و لازم اجرا می باشد . نحوه ی اجرای این مراحل به این صورت است که درمانگر شناختی- رفتاری با توجه به اطلاعاتی که از اجرای مرحله ی ارزیابی بدست آورده است فرضیه هایی از نحوه ی شکل گیری اختلال مراجع را مطرح می کند. همچینن انواع مختلف طرحواره ها و فرضیات اساسی مراجع را شناسایی می کند . از سوی دیگر  درمانگر شناختی – رفتاری در این مرحله از درمان انواع قدرت ها و ناتوانیهای مراجع را شناسایی می نماید و سپس در مورد درستی نظریات خود با مراجع مشورت می کند و در نهایت طرحی از درمان را ارایه می دهد که شامل تعیین برخی از تکنیک های رفتاری و شناختی با توجه به اطلاعاتی که از مراحل ارزیابی و مرحله ی ضابطه بندی موردی بدست آمده است.

12- یکی از مراحل مهم در  طول اجرای اکثر درمانهای شناختی – رفتاری مرحله ی آموزش روانی است. در این مرحله درمانگران شناختی- رفتاری به مراجعان خود اطلاعات مختلفی در زمینه هایی مانند علایم اختلالی که به آن مبتلا هستند ، تعاریف افکار خودکار ،فرضیات شرطی و طرحواره های روانی و  مراحل اجرای درمان  را ارایه می دهند. مرحله ی آموزش روانی می تواند به صورت های مختلف مانند توضیحات در جلسه ی درمان و معرفی کتاب ها باشد.

13-در بسیاری از انواع درمانهای شناختی- رفتاری از روش حل مسئله (Problem solving method) به عنوان روشی ثابت در درمان استفاده می شود. در روش حل مسئله نوع سبک حل مسئله ی مراجع تعیین می شود و به مراجع آموزش داده می شود که با اجرای شش مرحله ی فرعی روش حل مسئله که شامل تعریف دقیق و روشن مسئله ، تعیین اهداف حل مسئله ، به ذهن آوردن انواع روش های حل مسئله ، تعیین مزیت ها و ضررهای آنواع روش های به ذهن آورده شده برای حل مسئله و انتخاب یکی از روش های حل مسئله مه به ذهن آمده است ، اجزای راه خل انتخاب شده و در نهایت تعیین سودمند بودن راه حل انتخاب شده مسئله ای که با آن روبرو شده است را حل نماید.

14-یکی از روش های مهمی که در طول اجرای بسیاری از انواع درمانهای شناختی- رفتاری از آن استفاده می شود روش باز سازی شناختی است. در این روش که به کمک اجرای تکنیکهای مختلف مانند تکنیک گفتگوی سقراطی و تکنیک ازمایش های رفتاری انجام می شود تلاش می شود تا انواع افکار خودکار منفی  شناسایی شده و افکار متفاوتی جایگزین آنها گردد

پایان بخش دوم

نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی )

آدرس دفتر روانشناسی و مشاوره دکتر حسین لطفی نیا : تبریز ، خیابان 17 شهریور جدید ، حد فاصل خیابانهای طالقانی و ارتش ، ساختمان سینا ، طبقه هفتم

شماره تلفن  :04135559866