مقاله کوتاه:سه روش موثر برای کنترل حالت خشم

حالت خشم یکی از هیجانات منفی می باشد. این نوع هیجان در صورتی که کنترل نشود خسارات غیرقابل جبرانی را بر شخص و جامعه وارد می کند.

حالت خشم هیجانی طبیعی است و در صورتی که کنترل گردد اثرات نامطلوب چندانی را به همراه نخواهد داشت . حالت خشم تفاوتهایی با حالت پرخاشگری و خشونت دارد. بطورکلی می توان گفت حالت پرخاشگری اشاره به بیان سخن و یا انجام عملی می نماید که به صورت عمدی برای آسیب زدن به خود شخص یا اموال وی انجام می گیرد و حالت خشونت اشاره به حالت خشم کنترل نشده می نماید که احتمال دارد با آسیبهای جسمانی هم همراه باشد

یکی از علل مهم تحریک کننده ی هیجان خشم احساس ناکامی می باشد. این احساس به دنبال وجود موانعی که سبب ناتوایی شخص در رسیدن به اهداف خود بوجود می آید. براساس یکی از نظریه های رفتاری احساس ناکامی سبب ایجاد حالت خشم می شود . این نظریه به نام نظریه ی ناکامی – پرخاشگری معروف است.  بر اساس این نظریه زمانی که احساس ناکامی بوجود می آید مخصوصا زمانی که رسیدن به هدف نزدیک است حالت پرخاشگری بوجود می آید. بر نظریه ی ناکامی -پرخاشگری انتقاداتی وارد است. یکی از این انتقادات آن است که در همه ی موارد ناکامی حالت پرخاشگری بوجود نمی آورد و در برخی مواقع حالت ناکامی احساس افسردگی و با دیگر هیجانت منفی را ظاهر می سازد.

ناتیر عوامل سرشتی یکی  از علل مهم ناثیر گذار بر روی بر روی چگونگی پاسخ به محرک های تحریک کننده ی حالت خشم است.

سه روش کنترل حالت خشم عبارتند از :

-آموزش روش بازسازی شناختی: این روش یکی از روش هایی است که در درمان شناختی از آن استفاده می شود. روش بازسازی شناختی در درمان اختلال افسردگی و برخی از اختلالات اضطرابی موثر است .در این روش شخصی که با مشکل در کنترل حالت خشم روبرو می باشد فرا می گیرد تا افکار منفی خود را که در ظاهر شدن و یا تشدید حالت خشم نقش دارند را شناسایی نموده و سپس با آنها مقابله نماید.

-آموزش روش حل مساله: روش حل مساله یکی روش هایی است که در درمان شناختی -رفتاری برای مقابله با علایم برخی از اختلالات مخصوصا اختلال افسردگی بکار می رود . آموزش روش حل مساله آسان بوده و هر شخصی می تواند آن را فرا گرفته و آن را اجرا نماید. مراحل فرعی روش حل مساله شامل شناسایی و تعریف مساله ، تعیین اهداف حل مساله ،به ذهن آوردن راه حل های احتمالی ، انتخاب راه حل مناسب ،اجرای راه حل انتخاب شده و بررسی میزان کارآیی راه حل انتخاب شده است.

-آموزش روش ابراز قاطعیت: گاهی از اوقات علت ایجاد حالت خشم ناتوایی شخص برای ابراز اعتراض مناسب به رفتارها و سخنان آزاردهنده ی دیگران است. آموزش روش ابراز قاطعیت به اشخاص کمک می کند تا بتوانند به صورت مناسبی از حقوق خود دفاع نمایند و بدون آنکه سبب تحریک حالت خشم دیگران شوند موجبات تغییر رفتار آنان را فراهم نمایند.

واژه های کلیدی :خشم ، روش حل مساله ، روش ابراز قاطعیت ، روش بازسازی شناختی] درمان شناختی

نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی)

تاریخ 4 /95/4

منابع

Koellhoffer.(2009).Dealing with frustration and anger.John Wiley Inc

Potegal.(2010).International handbook of anger.Springer press.

آدرس دفتر روانشناسی دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی ):تبریز ،خیابان ،17شهریور جدید ، بالاتر از تقاطع خیابان طالقانی ، برج سینا ، طبقه ی هفتم

تلفن :04135559866

بازدیدها: 724