بخش پاسخ به سوالات روان شناسی : انواع روان درمانیهای شناختی- رفتاری چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند ؟

 

انواع روان درمانیهای شناختی- رفتاری چه شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند ؟

امروزه روان درمانیهایی که اصطلاحا روان درمانیهای شناختی- رفتاری نامیده می شوند یکی از ابزارهای مهم برای درمان اختلالات روان شناختی می باشد که برخی از مواقع  به تنهایی و در برخی دیگر از مواقع همراه یا داروها برای درمان اختلالات روان شناختی بکار می روند. دامنه ی استفاده از روان درمانیهای شناختی -رفتاری بسیار گسترده می باشد و این نوع از روان درمانیها توسط روان درمانگران برای درمان بسیاری از اختلالات روان شناختی بخصوص اختلالات افسردگی و اضطرابی بکار می روند. بطورکلی می توان گفت که روند پیدایش روان درمانیهای شناختی- رفتاری از پیدایش رفتار درمانی توسط جان واتسون و ایوان پاولف آغاز شد و بعد از ابداع درمان شناختی- رفتاری توسط آرئون بک استفاده از این نوع روان درمانیها بسیار گسترده گردید. دربیست سال اخیر استفاده از روان درمانیهای شناختی- رفتاری گسترش زیادی یافته است و روان درمانیهای جدید شناختی- رفتاری مانند درمان پذیرش- تعهد (ACT) ، رفتار درمانی دیالیتیک (DBT )و درمان فراشناختی (MCT) ابداع شده است. تمام روان درمانیهای شناختی – رفتاری یک سلسله شباهتها و تفاوتهایی با هم دارند. از جمله شباهتهای این نوع روان درمانیها توجه آنها به نقش خطاهای ذهنی یا تحریفات شناختی در احتمال ابتلا و یا تداوم اختلالات روان شناختی می باشد. شباهت دیگر روان درمانیهای شناختی- رفتاری توجه ویژه آنها به مرحله ای از درمان به نام مرحله ی ارزیابی درمان می باشد. در این مرحله از درمان درمانگر شناختی -رفتاری فعالیت هایی مانند فعالیت ضابطه بندی موردی و فعالیت طرح ریزی درمان را انجام می دهد و در طی این  فعالیت ها درمانگر شناختی- رفتاری با کمک اجرای مصاحبه های شناختی- رفتاری کوشش می کند اطلاعات وسیعی در مورد علایم اختلالاتی که مراجعان به آن مبتلا شده اند و همچینن انواع مشکلاتی که مراجعان آنها را تجربه می نمایند بدست آورد . از سوی دیگر در این مراحل ( مرحله ی ضابطه بندی موردی و مرحله ی طرح ریزی درمان ) روان درمانگران شناختی- رفتاری در مورد انواع افکار خودکار منفی و طرحواره های منفی مراجعان اطلاعاتی بدست می آورند و همچینن سعی می کنند سیر ابتلا به اختلالاتی که مراجعان به آن مبتلا شده اند را آشکار کنند ، نقاط قوت و ضعف مراجعان را پیدا نموده و در نهایت انواع تکنیکهای رفتاری و شناختی که بکار بردن آنها می تواند در درمان مراجعان مفید باشد را پیشنهاد نمایند. در مقابل شباهتهایی که بین انواع روان درمانیهای شناختی- رفتاری وجود دارد تفاوتهای عمده ای هم بین آنها وجود دارد. از جمله یکی  از تفاوتهای مهم درمانهای شناختی- رفتاری آن است که درمان شناختی – رفتاری کلاسیک که توسط آرئون بک ابداع شده است هدف اصلی شناسایی انواع افکار خودکار منفی و یا شناسایی طرحواره های منفی و کمک به مراجعان برای شناسایی و جایگزین نمودن افکار و یا طرحواره ها ی متفاوت با آنها می باشد اما در درمانهای شناختی- رفتاری جدیدتر ( مانند درمان پذیرش -تعهد و درمان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی ) هدف اصلی درمان تغییر محتوای افکار نمی باشد بلکه تغییر دادن نحوه ی نگرش مراجعان به افکار شان می باشد .همچینن در درمانهای شناختی- رفتاری جدیدتر به موضوع خود آگاهی ذهنی اهمیت زیادتری داده می شود و خود آگاهی ذهنی عبارت است از توانایی توجه کامل به زمان حال حاضر و تجربه ی لحظه ی حاضر بدون آنکه شخص قضاوتی را در مورد آن انجام دهد می باشد.

نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی )

آدرس دفتر روان درمانی و مشاوره دکتر حسین لطفی نیا (متخصص روانشناسی بالینی) : تبریز، خیابان17 شهریور جدید، بالاتر از تقاطع خیابان های  طالقانی و ارتش ،برج سینا، طبقه ی هفتم

تلفن: 04135559866

1403/3/11

بازدیدها: 54

نظرات