مقاله ی کوتاه: کمرویی کودکان

زمانی که نوزادان متولد می شوند ویژگیهای سرشتی متفاوتی دارند . برای نمونه برخی از نوزادان در برابر اشخاص پیرامون خود با حالت توجه زیاد به سخنان و رفتارهای آنها پاسخ می دهند و برخی دیگر با گریه های شدید سعی می کنند حالت اجتناب را نشان دهند. اگرچه چینن ویژگیهای سرشتی در طول رشد کودک تغییراتی می یابد اما امکان دارد برخی از اثرات این ویژگیها تا آخر عمر ادامه داشته باشد. علایم حالت کمرویی کودکان بخصوص از سن دو یا سه سالگی که کودکان قادر به استفاده از توانایی کلامی می شوند قابل تشخیص است. میزان شیوع علایم کمرویی دربین کودکان بسیار زیاد است و امکان دارد بیشتر از 40 درصد کودکان علایمی از حالت کمرویی را نشان دهند . حدود 13 درصد کودکان نیز علایم شدید و ناتوان کننده ای از حالت کمرویی را نشان می دهند

حالت کمرویی کودکان با یک سلسله از علایم جسمانی ، رفتاری و شناختی همراه می باشد . علایم جسمانی کمرویی شیبه علایم جسمانی اضطراب است و کودکان کمرو امکان دارد علایمی مانند افزایش میزان ضربان قلب ، تعریق و احساس درد در نواحی از بدن بخصوص ناحیه ی  شکم را بخصوص  هنگام روبرو شدن با موقعیتها و یا اشخاص ناآشنا تجربه نمایند. علایم رفتاری حالت کمرویی کودکان به صورت علایمی مانند کم حرفی ، عدم تماس چشمی ، پائین انداختن سر ، ساکت بودن ، عدم پاسخ به سوالات اشخاص ناآشنا، اجتناب از مورد توجه دیگران قرار گرفتن  ،آهنگ ضعیف صدا ، لزرش صدا و عدم صبحت نمودن قابل مشاهده است و در کودکان کم سن و سال تر علاوه بر علایم رفتاری فوق حالت مکیدن انگشت شست هم ممکن است وجود داشته باشد. به نظر می رسد مهمترین علامت شناختی کودکان کمرو ترس از مورد ارزیابی منفی قرار گرفتن در موقعیتهای اجتماعی باشد . وجود چینن ترسی  با اجتناب و یا کناره گیری از اشخاص و موقعیتهای اجتماعی بخصوص موقعیتهای ناآشنا همراه است.حالت کمرویی کودکان زمانی به عنوان یک مشکل مطرح می شود که شدت علایم به حدی باشد که به ارتباطات کودک با سایرین آسیب وارد کند .

عوامل مختلفی در ایجاد کمرویی کودکان نقش دارند . یکی از این عوامل عامل ژنتیک می باشد. اگرچه تاکنون ژن خاصی که در ایجاد حالت کمرویی کودکان نقش کلیدی داشته باشد شناسایی نشده است اما بنظر می رسد کودکان مستعد شدن برای داشتن حالت کمرویی را از طریق داشتن برخی از ویژگیهای سرشتی(Temperment ) به ارٍث می برند. عوامل محیطی نیز در رشد حالت کمرویی کودکان نقش دارند . یکی از این عوامل عامل مربوط به سبک فرزند پروری است که والدین از آن استفاده می کنند.نتایج برخی از پژوهشها در این زمینه نشان داده است زمانی که والدین از نوعی سبک فرزند پروری استفاده می نمایند که در آن اهمیت زیادی به لزوم اطاعت کودک از والدین داده می شود و کودکان شدیدا مورد حمایت والدین قرار می گیرند می توان افزایش میزان رشد کمرویی در کودکان را انتظار داشت. عامل محیطی دیگر در رشد کمرویی کودکان داشتن والدی است که علایمی از حالت کمرویی دارد.  زمانی که یکی از والدین علایمی از حالت کمرویی دارد در کودک وی نیز امکان دارد از طریق آموزش های مستقیم و یا غیر مستقیم ( مانند آموزش از طریق مشاهده ) این حالت رشد یابد.

عامل مهم تعیین کننده در میزان تجربه ی عوارض حالت کمرویی کودکان ، میزان شدت این حالت می باشد . به عبارت دیگر می توان حالت کمرویی کودکان را در درون طیفی قرار داد که در آن کودکان احتمال دارد  که از ضعیف ترین تا قوی ترین حالت کمرویی را تجربه نمایند. بسیاری از عوارض کمرویی کودکان می تواند به دوران بزرگسالی نیز انتقال یابد. برخی از عوارض شایع حالت کمرویی کودکان شامل کاهش میزان عزت نفس ، پائین بودن میزان مهارتهای اجتماعی ، افرایش میزان اضطراب بخصوص در موقعیتهای اجتماعی ، کاهش مشارکت در فعالیتهای اجتماعی ، احساس تنهایی و تجربه ی علایم ناراحت کننده اضطراب بخصوص در موقعیتهای نا آشنای اجتماعی می باشد.زمانی که شدت کمرویی کودکان زیاد باشد امکان دارد عوارضی مانند امتناع کودکان از صبحت نمودن و یا رفتن به مدرسه مشاهده شود. در چینن مواقعی لازم است کمک های تخصصی توسط متخصصان علوم رفتاری ارایه گردد اما زمانی که شدت حالت کمرویی کودکان کم است والدین می توانند با بکار بردن برخی از روش ها مانند روش های زیر میزان حالت کمرویی کوذکان خود را کاهش دهند.

-ارایه ی تشویق برای افزایش میزان ارتباط با سایر کودکان

-روبرو نمودن کوذک کمرو با موقعیتها و اشخاص ناآشنا در حالی که کودک خود را همراهی می نمایند.

-استفاده از روش یادگیری مشاهده ای ( الگو پذیری ): در این روش والدین روش مناسب برقراری ارتباط با دیگران را در حالی که کوذکانشان در کنار آنها قرار دارند به اجرا می گذارند و کودکان این رفتارها را مشاهده می کنند.

-عدم برچسب زدن: در این روش والدین تلاش می نمایند که در موقعیتهای مختلف برچسپ کمرو بودن را به کودک شان نزنند.

-تشویق کودک کمرو برای نزدیک شدن به گروه همسال.

 نوشته شده توسط دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی )

استفاده از مطالب مقاله به شرطذکرنام نویسنده وآدرس سایت بلامانع است

آدرس دفتر روانشناسی دکتر حسین لطفی نیا ( متخصص روانشناسی بالینی ):تبریز ،خیابان ،17شهریور جدید ، بالاتر از تقاطع خیابان طالقانی ، برج سینا ، طبقه ی هفتم

تلفن :04135559866

منابع

                                                                                                                                             Beidel,D(2009).Shy children phobic adults.American psychological association.

Jones,w.&Cheek(2001).Shyness.Springer science

بازدیدها: 1566